śro, 19 mar 2025, 23:30 CET, NY 18:30, Londyn 22:30, Tokio 7:30, ^SPX +1.08% | Przegląd wiadomości (Wszystkie Kraj) | |
17.02.2025, Kielce (PAP) - Produkcja pierogów w wytwórni Lyofood w Kielcach, 17 bm. Wyprodukowane w Kielcach liofilizowane pierogi, przygotowane wg receptury Mateusza Gesslera, polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną. (fot. Piotr Polak)
| |
Liofilizowane pierogi na orbicie; tradycyjna polska potrawa trafi na ISS
PAP - Kraj
17 lut 2025, 22:13
17.02.2025, Kielce (PAP) - Liofilizowane pierogi będą częścią "kosmicznego" menu polskiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), z udziałem astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Proces produkcji żywności trwał kilka miesięcy i wymagał dostosowania tradycyjnych przepisów do warunków panujących w przestrzeni kosmicznej.O szczegółach tego przedsięwzięcia mówiono podczas poniedziałkowej konferencji prasowej w Kielcach, gdzie przygotowano "kosmiczne pierogi".Jak podkreślił Sławosz Uznański-Wiśniewski, przygotowanie pierogów do misji kosmicznej, stanowiło złożony problem inżynierii żywności, wymagający uwzględnienia szeregu restrykcyjnych norm i wyzwań technologicznych. "Produkty trafiające na orbitę są skrzętnie sprawdzane przez NASA, przez Europejską Agencję Kosmiczną, przez różnych partnerów" - wyjaśnił Uznański, który obecnie szkoli się w Europejskim Centrum Astronautów w Kolonii, a z uczestnikami spotkania łączył się zdalnie. Zgodnie z zapowiedziami resortu rozwoju, na przełomie maja i czerwca wraz z trojgiem innych astronautów poleci na orbitę w ramach misji Axiom-4. Polska misja technologiczno-naukowa nosi nazwę IGNIS."Kiedy dowiedziałem się, że mam możliwość zabrania czegoś polskiego w kosmos, pierogi były naturalnym wyborem. To potrawa, którą wszyscy na świecie kojarzą z Polską i której smak potrafi przywołać wspomnienia z domu" - zaznaczył.Projekt nie był jednak prosty do zrealizowania. Podstawowym problemem był proces liofilizacji samego ciasta. Liofilizacja jest kluczową metodą konserwacji żywności w kontekście misji kosmicznych. Proces polega na zamrożeniu produktu, a następnie usunięciu wody w procesie sublimacji, zachodzącym w warunkach obniżonego ciśnienia. Dzięki temu masa produktu ulega znacznemu zmniejszeniu, co jest istotne ze względu na koszty transportu na orbitę. Jednocześnie, liofilizacja pozwala na zachowanie wartości odżywczych i smakowych żywności.W przypadku pierogów tradycyjna receptura ciasta okazała się problematyczna. Ciasto stanowiło barierę dla odparowania lodu z farszu, co prowadziło do "wybuchania" pierogów. Konieczne było opracowanie nowej receptury, charakteryzującej się cieńszą strukturą, umożliwiającą sublimację lodu, przy jednoczesnym zachowaniu elastyczności zapobiegającej rozerwaniu.W celu ułatwienia procesu sublimacji zastosowano technologię nakłuwania pierogów. Drobne nakłucia umożliwiają odparowanie lodu z farszu, bez naruszania struktury ciasta. "To właśnie dzięki tym nakłuciom pierogi mogą być rozpoznane jako te, które polecą na ISS" - powiedziała Laura Godek z Lyofood, firmy, która opracowało "kosmiczne pierogi".Z uwagi na mikrograwitację panującą na ISS, sposób spożycia pierogów musiał zostać dostosowany do warunków panujących w kosmosie. "Pierogi, po nawodnieniu, pływają w bulionie. Astronauci wypijają bulion przez słomkę, a następnie wyjadają pierogi z opakowania" - wyjaśniła Godek. Tak opracowane danie umożliwia spożycie w warunkach niskiej grawitacji, gdzie tradycyjny sposób jedzenia byłby niemożliwy. Nad odpowiednią recepturą i technologią pracowano przez kilka miesięcy.Pierogi to nie jedyne polskie danie, które trafi w przestrzeń kosmiczną. Wśród potraw, które polecą na ISS, znajdą się także: pomidorowa z makaronem, leczo z kaszą gryczaną oraz deser - kruszonka z jabłkiem. Wszystkie te potrawy zostały zaprojektowane w ścisłej współpracy z Mateuszem Geslerem, który przygotował receptury zgodne z wymaganiami technologii liofilizacji.Przygotowanie pierogów do kosmicznej misji stało się także inspiracją dla miasta Kielce. Projekt ma zyskać upamiętnienie w przestrzeni miejskiej. Prezydentka Kielc Agata Wojda ogłosiła konkurs na projekt muralu, który nawiązywać będzie do historii pierogów w kosmosie, inspirowanego słynnym muralem "Homesick" z Filadelfii, na którym astronauta prosił o wysłanie mu pierogów. Mural zostanie namalowany na ścianie głównej siedziby Poczty Polskiej w Kielcach. Zwycięzca konkursu otrzyma nagrodę w wysokości 10 tys. zł.Astronauta projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej dr Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas polskiej misji na ISS wykona kilkanaście eksperymentów technologiczno-naukowych zaproponowanych przez polskie firmy i instytucje. (PAP)wdz/ agt/
Zamieszczone na stronach internetowych portalu Stooq materiały sygnowane skrótem "PAP" stanowią element Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa SA z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Stooq na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
RSS
| | |
|
|
